سازمان ملل نتوانست بازیگری در بحران روسیه و اوکراین شود!

دستیار مدیر موسسه خاور نزدیک. دانشیار دکتر اردی شافاک با تاکید بر اینکه سازمان ملل به دلیل ساختار خود نمی تواند نقش فعالی در حل بحران روسیه و اوکراین ایفا کند، خاطرنشان می کند که این وضعیت با در دستور کار قرار دادن عضویت اوکراین در ناتو، تنش را بیشتر تشدید کرد.

این بحران که از سال 2014 گهگاه به درگیری مسلحانه بین روسیه و اوکراین تبدیل شده است، همچنان یکی از مهمترین منابع تنش نه تنها در منطقه بلکه در کل جهان است. در هفته های اخیر سناریوی ورود اوکراین به ناتو در دستور کار قرار گرفته است که خطر درگیری مسلحانه و جنگ را افزایش می دهد. مدرس گروه حقوق بین الملل دانشگاه خاور نزدیک و معاون معاون موسسه خاور نزدیک. دانشیار دکتر. اردی شافاک، سازمان ملل متحد؛ وی با تاکید بر اینکه در بحرانی که بین دو کشور آغاز شد و به تقابل روسیه و غرب تبدیل شد نتوانست بازیگر موثری باشد، می‌گوید این وضعیت تنش‌ها را بیش از پیش افزایش داده است.

روسیه: عضویت اوکراین در ناتو دلیلی برای جنگ است!

پس چرا سازمان ملل نمی تواند نقش فعالی به اندازه کافی در این بحران ایفا کند؟ پاسخ به این سوال از آنجا ناشی می شود که روسیه، یکی از پنج عضو دائمی سازمان ملل متحد، در مرکز بحران قرار دارد و جمهوری خلق چین، یکی دیگر از اعضای دائمی، در کنار روسیه در این بحران قرار گرفت. این واقعیت که روسیه و چین حق وتوی تصمیمات اتخاذ شده در شورای امنیت سازمان ملل را دارند، نقش فعال سازمان ملل را در این بحران غیرممکن می کند. به همین دلیل، در دنیای غرب که می خواهد روسیه را در اوکراین به عقب براند، سناریوهایی از دخالت ناتو مطرح می شود. دستیار دانشیار دکتر. اردی شافاک با یادآوری اظهارات تند روسیه مبنی بر اینکه عضویت اوکراین در ناتو عامل جنگ خواهد بود، این ارزیابی را انجام می دهد که «حرکت ناتوی جهان غرب، پتانسیل ایجاد خطر جنگ منطقه ای و حتی جهانی را دارد».

جملات پر تنش یکی پس از دیگری می آید…

اسیست با بیان اینکه اتحادیه اروپا و آمریکا به محموله های نظامی مسکو به مرز اوکراین واکنش تندی نشان دادند. دانشیار دکتر. شافاک یادآوری می‌کند که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در تماس تلفنی با ولودومیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، اعلام کرد که آمریکا به حمایت از اوکراین در مواجهه با تجاوز روسیه به دونباس و کریمه ادامه خواهد داد.

وی با یادآوری اینکه ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو با زلنسکی درباره فعالیت‌های نظامی روسیه در اوکراین گفت‌وگو کرد و حمایت ائتلاف از حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین را اعلام کرد. دانشیار دکتر. سپیده دم، «کرملین Sözcüاظهارات دمیتری پسکوف مبنی بر اینکه روسیه در صورت حمایت نظامی آمریکا و ناتو از اوکراین اقدامات بیشتری را برای تضمین امنیت خود انجام خواهد داد و تلاش سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه برای آغاز جنگی جدید در منطقه دونباس اوکراین اظهارات وی مبنی بر اینکه کشور را ویران خواهد کرد نشان می دهد. این تنش در روزهای آینده ادامه خواهد داشت.

اقداماتی که باید قبل از درگیری احتمالی انجام شود

منشور ملل متحد در بخش خود با عنوان "حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات" بیان می کند که برای حل و فصل مسالمت آمیز "مذاکره"، "تحقیق"، "میانجی گری"، "مصالحه"، "داوری"، "قوه قضاییه"، "داوری منطقه ای" از چنین موقعیت هایی که ممکن است صلح و امنیت بین المللی را به خطر بیندازد راه حل هایی مانند توسل به سازمان ها و توافق نامه ها یا استفاده از سایر ابزارهای صلح آمیز خود طرفین ارائه می دهد. جدای از این راه ها، شورای امنیت نیز می تواند برای کمک به حل مسالمت آمیز درگیری ها مشارکت کند. با این حال، علامت سوال های مهمی وجود دارد که این روش ها چقدر در بحران اوکراین و روسیه مفید خواهند بود. با بیان اینکه آمریکا مذاکرات میانجیگری روسیه و اوکراین را در حال حاضر انجام داده است، اسیست. دانشیار دکتر. اردی شفق تصریح می کند که سخنان آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در بیانیه خود پس از این دیدارها مبنی بر اینکه ما راه حل دیپلماتیک جدی به روسیه ارائه کردیم، انتخاب با آنهاست، نشان می دهد که این موضوع هنوز تا حل و فصل فاصله دارد. کمک کنید. دانشیار دکتر. اردی شافاک با تاکید بر اینکه دخالت مستقیم سازمان ملل متحد و ناتو در بحران روسیه و اوکراین در آینده نزدیک یک احتمال دور است، گفت: «هرچند به نظر نمی‌رسد که این موضوع به عنوان یک آشتی مشترک حل شود. تداوم تماس ها و مذاکرات دیپلماتیک می تواند از تبدیل درگیری داغ احتمالی دو کشور در منطقه به درگیری جهانی جلوگیری کند.

درگیری بین روسیه و اوکراین چگونه آغاز شد؟

با بیان اینکه اولین بذر بحران بین دو کشور با انقلاب نارنجی در اوکراین در دوره 2003-2005 کاشته شد. دانشیار دکتر. اردی شافاک یادآور می شود که روسیه این روند را تهدیدی مستقیم برای خود می داند. کمک کنید. دانشیار دکتر. شافاک در توضیح روندی که پس از آن رخ داد، گفت: «روسیه در سال 2014 ابتدا کریمه را اشغال و سپس آن را ضمیمه کرد. پس از آن، روسیه توسط نیروهای شبه‌نظامی خود به منطقه دونباس اوکراین که به ویژه در صنعت آن اهمیت دارد، حمله کرد. علاوه بر این، بخش قابل توجهی از جمعیت اوکراین را اقلیت روسی زبان تشکیل می دهند و روسیه خود را «حامی» این اقلیت می داند. از سوی دیگر اوکراین می خواهد با نزدیک شدن به اروپا از زیر سایه روسیه دور شود. همه اینها اساس تنش بین روسیه و اوکراین است.